Trong bài viết này mời bạn đọc cùng Petstown tìm hiểu thông tin chi tiết về nguyên nhân và cách điều trị bệnh thận ở chó.
Khái quát về Bệnh Thận Ở Chó
Bệnh thận ở chó là một căn bệnh nguy hiểm, có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng và tử vong nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Bệnh thận ở chó có thể được phân loại thành hai loại: suy thận cấp tính và suy thận mãn tính.
Suy thận cấp tính ở chó
Suy thận cấp tính ở chó là sự suy giảm đột ngột các chức năng ở thận. Bệnh nặng kéo dài, phá hoại hoạt động của nhiều hệ thống, và thường dẫn đến cái chết của vật nuôi.
Suy thận cấp tính khiến một con chó từ bình thường trở thành ốm nặng trong khoảng thời gian ngắn bởi tiếp xúc với chất độc. Các chất độc điển hình như: chất chống đông, thực vật có độc, một số loại thuốc giảm đau không kê đơn dành cho người và thuốc diệt chuột (dạng có chứa hóa chất cholecalciferol).
Chó bị suy thận cấp tính sẽ không thể sống được quá vài ngày. Tuy nhiên, nếu được phát hiện sớm và điều trị tích cực, một số con chó có thể hồi phục hoàn toàn.
Triệu chứng suy thận mãn tính ở chó
Các triệu chứng suy thận mãn tính ở chó có thể bao gồm:
- Tiểu rắt, tiểu nhiều hoặc khó tiểu
- Khát nước nhiều hơn
- Tiểu ra máu hoặc nước tiểu đổi màu
- Nước tiểu có mùi hôi lạ
- Đau ở hai bên hoặc bụng
- Thường khom lưng khi đi đứng
- Hôn mê hoặc trầm cảm
- Lười ăn
- Nôn mửa
- Sụt cân đột ngột
- Sốt cao
Ngoài ra, chó bị suy thận mãn tính còn có thể xuất hiện các triệu chứng khác như:
- Rối loạn thần kinh do tích tụ các chất thải trong máu
- Rối loạn máu do giảm sản xuất hồng cầu
- Rối loạn xương do mất cân bằng canxi và phốt pho
- Rối loạn tim do tăng huyết áp và giảm lượng oxy trong máu
Nguyên nhân gây ra suy thận mãn tính ở chó
Các nguyên nhân gây ra suy thận mãn tính ở chó có thể là:
- Lão hóa tự nhiên của thận khiến các tế bào thận bị hao mòn và chết dần
- Bệnh di truyền hoặc bẩm sinh khiến các tế bào thận không phát triển hoặc hoạt động bình thường
- Bệnh nhiễm trùng, viêm, u, sỏi hoặc tắc nghẽn kéo dài khiến các tế bào thận bị tổn thương và mất chức năng
Chẩn đoán bệnh suy thận ở chó qua xét nghiệm máu
Để chẩn đoán bệnh suy thận ở chó, một trong những phương pháp phổ biến là xét nghiệm máu dựa trên bảng điều khiển hóa học. Bằng cách lấy một mẫu máu từ chó, có thể kiểm tra các chỉ số sau để xác định tình trạng thận:
- Mức nitro ure trong máu (BUN):
Đây là một hợp chất của urê và nitơ, được tạo ra khi protein được phân hủy trong cơ thể. Thận có nhiệm vụ lọc và bài tiết hợp chất này ra khỏi máu. Nếu thận bị suy yếu hoặc hư hại, hợp chất này sẽ tích tụ trong máu, gây ngộ độc. Do đó, mức BUN cao hơn bình thường là một dấu hiệu cho thấy chó bị suy thận.
- Mức creatinine trong máu:
Đây là một chất phế thải được sản sinh từ quá trình chuyển hóa cơ bắp. Thận là cơ quan duy nhất có khả năng loại bỏ creatinine khỏi máu. Do đó, mức creatinine trong máu phản ánh tốc độ lọc của thận. Nếu mức creatinine cao hơn bình thường, có nghĩa là thận không hoạt động hiệu quả và chó có nguy cơ bị suy thận.
- Công thức máu (CBC):
Đây là một xét nghiệm tổng quát để kiểm tra các thành phần của máu, như số lượng và loại các tế bào máu. Xét nghiệm này có thể giúp phát hiện thiếu máu hoặc nhiễm trùng, hai biến chứng thường gặp ở chó bị suy thận. Thiếu máu ở chó bị suy thận là do sự giảm sản xuất erythropoietin, một hormone kích thích tạo ra các tế bào hồng cầu.
- Mức phospho trong máu:
Đây là một khoáng chất có vai trò quan trọng trong quá trình tạo xương và năng lượng cho cơ thể. Thận giúp duy trì cân bằng phospho trong máu bằng cách bài tiết dư lượng ra ngoài. Nếu thận không hoạt động tốt, phospho sẽ tích tụ trong máu, gây ra các vấn đề như loãng xương hoặc sỏi thận. Do đó, kiểm tra mức phospho trong máu cũng có thể giúp chẩn đoán suy thận ở chó.
Chẩn đoán bệnh suy thận ở chó qua phân tích nước tiểu
Phân tích nước tiểu (Urinalysis) là một bộ kiểm tra dùng que thăm để chẩn đoán bệnh suy thận ở chó. Bộ kiểm tra này bao gồm các xét nghiệm sau:
- Tỷ trọng nước tiểu: Đây là chỉ số đo mật độ của nước tiểu. Nếu tỷ trọng nước tiểu bình thường thì thường lớn hơn 1.025, còn nếu chó bị bệnh thận thì thường nằm trong khoảng từ 1.008 đến 1.015. Tuy nhiên, xét nghiệm này không phải là phương pháp chẩn đoán duy nhất, mà chỉ là một phần của quá trình chẩn đoán.
- Protein trong nước tiểu: Một số trường hợp bệnh thận có thể dẫn đến mất protein quá mức trong nước tiểu.
- Trầm tích nước tiểu: Nước tiểu được quay ly tâm để tách ra các tạp chất có kích thước lớn và được xem xét dưới kính hiển vi. Sự xuất hiện của các tế bào máu hoặc các tế bào miễn dịch trong nước tiểu có thể chỉ ra sự bất thường của thận.
Chẩn đoán chó bị suy thận bằng hình ảnh
- Chụp X-quang: Phương pháp này giúp xác định kích cỡ và hình dạng của thận. Thường thì thận bị teo nhỏ ở bệnh thận mãn tính, còn thận to ra ở bệnh thận cấp tính hoặc ung thư.
- Siêu âm: Phương pháp này giúp nhìn rõ sự biến đổi về mật độ của thận. Đôi khi, siêu âm còn có thể giúp tìm ra nguyên nhân gây ra bệnh thận.
Điều trị bệnh suy thận ở chó
Bệnh suy thận ở chó có thể được điều trị theo nhiều cách khác nhau tùy thuộc vào mức độ và loại bệnh. Sau đây là một số phương pháp điều trị phổ biến:
- Đối với chó bị suy thận cấp tính ở mức độ nhẹ và có sự chăm sóc y tế tốt, có thể hồi phục được chức năng thận. Tuy nhiên, thường thì chức năng thận của chó sẽ bị suy giảm dần.
- Đối với chó bị suy thận mãn tính, việc điều trị rất khó và ít có khả năng hồi phục. Các bác sĩ thú y sẽ điều trị các triệu chứng và áp dụng các biện pháp hỗ trợ. Việc điều trị chỉ có thể kéo dài tuổi thọ của chó từ vài tháng đến vài năm.
- Truyền dịch:
Phương pháp này nhằm bù lại lượng nước mất đi do suy thận (thường trong khoảng 2-10 giờ). Nếu lượng nước tiểu không đủ, sẽ dùng thuốc furosemide hoặc mannitol để kích thích thận tiết nước. Ngoài ra, cũng cần kiểm soát và duy trì các chất điện giải như natri, kali và các chất khác ở mức cân bằng cho chó. Việc truyền dịch cũng giúp kích thích chó ăn uống tốt hơn, cải thiện dinh dưỡng và cân bằng chất lỏng trong cơ thể.
- Điều trị ói mửa:
Phương pháp này bao gồm chia nhỏ các bữa ăn trong ngày và dùng thuốc cimetidin/ chlorpromazine. Cần có sự tư vấn của chuyên gia trước khi sử dụng.
- Chạy thận nhân tạo/ Lọc máu:
Phương pháp này chỉ áp dụng được ở các cơ sở y tế thú y hiện đại và có đầy đủ thiết bị.
- Ghép thận:
Phương pháp này là phương pháp cuối cùng và rất khó khăn. Phương pháp này yêu cầu kĩ thuật cao và chi phí lớn, giống như ở người. Sau khi ghép thận, cần dùng thuốc để ngăn ngừa sự từ chối ghép. Các loại thuốc này rất đắt và cần được điều chỉnh kỹ để tránh tác dụng phụ.
Tất cả các phương pháp điều trị đều phải do bác sĩ thú y chỉ định. Không nên tự ý điều trị tại nhà nếu không có kinh nghiệm.
Chế độ ăn uống cho chó bị suy thận
Chó bị suy thận cần được cung cấp thức ăn chất lượng cao nhưng ít lượng. Thức ăn giàu protein có thể giúp nâng cao chức năng thận của chó. Bạn có thể làm cho chó ăn ngon miệng hơn bằng cách chia nhỏ thành nhiều bữa ăn trong ngày, kết hợp với các loại phụ gia như phô mai, sữa chua, rau củ hoặc thuốc kích thích ăn, thuốc chống nôn. Ngoài ra, bạn cũng nên hâm nóng thức ăn trước khi cho chó ăn để tăng hương vị.
Bạn nên theo dõi cân nặng của chó hàng tuần để đảm bảo chó nhận đủ calo và không bị mất nước. Bạn cũng cần bổ sung canxi cho chó và kiểm soát lượng muối và cali trong thức ăn để điều chỉnh cho phù hợp.
Bạn nên giảm muối trong thức ăn của chó để tránh các biến chứng như phù nề, cổ trướng và tăng huyết áp. Bạn cũng nên cung cấp vitamin B và C cho chó để tăng sức đề kháng. Vitamin A và D chỉ nên cung cấp ở mức tối thiểu để không gây tổn hại cho thận.
Bạn nên tăng acid béo omega-3 và giảm phốt pho trong thức ăn của chó. Điều này có thể giúp làm chậm quá trình tiến triển của bệnh suy thận ở chó.
Cách phòng ngừa bệnh thận ở chó
Cách phòng ngừa bệnh thận ở chó có thể bao gồm:
- Kiểm tra sức khỏe thường xuyên cho chó, đặc biệt là các xét nghiệm máu và nước tiểu để phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường của thận
- Giữ cho chó luôn có đủ nước sạch để uống, đặc biệt là khi thời tiết nóng hoặc khi chó vận động nhiều
- Tránh cho chó tiếp xúc với các chất độc có thể gây hại cho thận, như:
thuốc diệt chuột, thuốc giảm đau, thuốc trừ sâu, thuốc hóa trị ung thư, thuốc điều trị tim mạch, thuốc điều trị tiểu đường, thuốc điều trị loãng xương, thuốc chống đông máu, thực vật có độc, nấm độc,
chất tẩy rửa, chất làm mát động cơ, chất làm sạch bể bơi, chất làm sạch nhà vệ sinh, chất làm sạch thảm, chất làm sạch lò vi sóng, chất làm sạch bếp, chất làm sạch kính, chất làm sạch bàn ủi, chất làm sạch máy giặt, chất làm sạch máy rửa bát, chất làm sạch máy hút bụi,
chất làm sạch máy lọc không khí, chất làm sạch máy lọc nước, chất làm sạch máy lọc dầu, chất làm sạch máy lọc khí, chất làm sạch máy lọc bụi mịn, chất làm sạch máy lọc khói, chất làm sạch máy lọc bụi siêu mịn, chất làm sạch máy lọc bụi nano,
chất làm sạch máy lọc bụi vi khuẩn, chất làm sạch máy lọc bụi virus, chất làm sạch máy lọc bụi nấm mốc, chất làm sạch máy lọc bụi phấn hoa, chất làm sạch máy lọc bụi phấn côn trùng, chất làm sạch máy lọc bụi phấn thực vật, chất làm sạch máy lọc bụi phấn động vật
- Chọn loại thức ăn phù hợp với tuổi và tình trạng sức khỏe của chó. Nếu có nghi ngờ về loại thức ăn nào tốt nhất cho chó của bạn, hãy hỏi ý kiến của bác sĩ thú y
- Giữ cho cân nặng của chó ở mức lý tưởng. Tránh cho chó béo phì hoặc gầy quá mức
Bệnh thận ở chó là một căn bệnh nguy hiểm, có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng và tử vong nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Nếu bạn nghi ngờ chó của bạn có dấu hiệu bệnh thận, hãy đưa chó đến bác sĩ thú y để được khám và điều trị sớm. Petstown hi vọng những chia sẻ trên đây sẽ hữu ích với bạn.