Trong bài viết này Petstown sẽ hướng dẫn bạn cách nuôi rùa Sulcata đúng tiêu chuẩn, để chúng có thể phát triển khỏe mạnh.
Khái quát về rùa Sulcata
Rùa Sulcata là một loài rùa cạn lớn và đẹp, có nguồn gốc từ châu Phi. Chúng là loài rùa lớn thứ ba trên thế giới, chỉ sau rùa Galapagos và rùa Aldabra. Rùa Sulcata có bản tính hiền lành, thân thiện và dễ nuôi, nên được nhiều người yêu thích làm thú cưng.
Tuy nhiên, để nuôi rùa Sulcata một cách tốt nhất, bạn cần phải biết một số điều cơ bản về chăm sóc, dinh dưỡng và môi trường sống của chúng.
Môi trường sống của rùa Sulcata
Rùa Sulcata là một loài rùa sa mạc, thích nghi với khí hậu khô và nóng. Chúng có thể sống ở nhiệt độ từ 25°C đến 40°C, nhưng không nên vượt quá 40°C. Khi quá nóng, chúng sẽ đổ mồ hôi lạnh trên vỏ và tiết ra nhiều nước bọt và phun nước bọt lên cẳng tay để hạ nhiệt.
Chúng cũng có thể đào hang trong lòng đất để tìm kiếm độ ẩm và thoát khỏi nắng gắt. Do đó, khi nuôi rùa Sulcata trong nhà, bạn cần phải tạo cho chúng một khu vực rộng rãi, thoáng mát và có đủ ánh sáng.
Chuồng nuôi
Chuồng nuôi của rùa Sulcata phải đủ lớn để chúng có thể di chuyển tự do và thoải mái. Bạn có thể sử dụng các loại chuồng nuôi sẵn có trên thị trường, hoặc tự làm chuồng nuôi bằng gỗ, nhựa hoặc kim loại. Chuồng nuôi phải có nắp đậy để tránh cho rùa bị thất thoát hoặc bị các loài vật khác tấn công. Chuồng nuôi cũng phải có khả năng chịu được nhiệt độ cao và không bị biến dạng hoặc hư hỏng.
Kích thước chuồng nuôi phụ thuộc vào kích thước của rùa. Theo quy tắc chung, chuồng nuôi phải có chiều dài ít nhất bằng 5 lần chiều dài mai rùa, chiều rộng ít nhất bằng 3 lần chiều dài mai rùa và chiều cao ít nhất bằng 1.5 lần chiều cao mai rùa.
Ví dụ, nếu bạn nuôi một con rùa Sulcata có chiều dài mai là 30 cm, chiều rộng mai là 20 cm và chiều cao mai là 15 cm, thì chuồng nuôi của bạn phải có kích thước ít nhất là 150 cm x 90 cm x 22.5 cm.
Đáy chuồng
Đáy chuồng của rùa Sulcata phải được lót với các loại vật liệu an toàn, không gây kích ứng hoặc ngộ độc cho rùa. Bạn có thể sử dụng các loại vật liệu sau:
- Cát:
Cát là một loại vật liệu phổ biến để lót đáy chuồng cho rùa Sulcata, vì nó giống với môi trường sống tự nhiên của chúng. Cát giúp rùa có thể đào hang và chôn mình dễ dàng, cũng như giữ ẩm tốt. Tuy nhiên, bạn phải chọn loại cát sạch, không có tạp chất hoặc hóa chất độc hại. Bạn cũng phải thay cát thường xuyên để tránh vi khuẩn và mùi hôi. Độ dày của lớp cát phải từ 10 cm đến 15 cm.
- Rơm:
Rơm là một loại vật liệu rẻ tiền và dễ kiếm để lót đáy chuồng cho rùa Sulcata. Rơm giúp giữ ấm cho rùa, cũng như tạo ra những nơi ẩn náu cho chúng. Tuy nhiên, rơm có thể bị mốc và ẩm ướt nếu không được vệ sinh thường xuyên. Bạn cũng phải chú ý không để rùa ăn phải rơm, vì nó có thể gây tắc ruột hoặc viêm ruột. Độ dày của lớp rơm phải từ 5 cm đến 10 cm.
- Gỗ băm:
Gỗ băm là một loại vật liệu khá phổ biến để lót đáy chuồng cho rùa Sulcata, vì nó có khả năng hút ẩm và khử mùi tốt. Gỗ băm cũng giúp tạo ra những nơi ẩn náu cho rùa, cũng như bảo vệ mai rùa khỏi bị trầy xước. Tuy nhiên, bạn phải chọn loại gỗ băm không có hóa chất hoặc sơn tô, vì nó có thể gây ngộ độc cho rùa. Bạn cũng phải thay gỗ băm thường xuyên để tránh vi khuẩn và mối mọt. Độ dày của lớp gỗ băm phải từ 5 cm đến 10 cm.
Ánh sáng và nhiệt độ
Rùa Sulcata cần được cung cấp ánh sáng và nhiệt độ phù hợp để duy trì sức khoẻ và hoạt động tốt. Bạn có thể sử dụng các thiết bị sau để điều chỉnh ánh sáng và nhiệt độ trong chuồng nuôi:
- Đèn UVB:
Đèn UVB là thiết bị quan trọng để cung cấp cho rùa Sulcata vitamin D3, giúp chúng hấp thu canxi và ngăn ngừa bệnh còi xương. Bạn nên chọn loại đèn UVB có bước sóng từ 290 nm đến 320 nm, và treo đèn cách mai rùa khoảng 30 cm. Bạn nên bật đèn UVB từ 10 đến 12 tiếng mỗi ngày, và thay đèn mới sau 6 tháng sử dụng.
- Đèn sưởi:
Đèn sưởi là thiết bị cần thiết để duy trì nhiệt độ trong chuồng nuôi cho rùa Sulcata. Bạn có thể sử dụng các loại đèn sưởi như đèn halogen, đèn ceramic hoặc đèn bóng đỏ. Bạn nên treo đèn sưởi cách mai rùa khoảng 30 cm đến 40 cm, và bật đèn sưởi từ 8 đến 10 tiếng mỗi ngày.
Bạn nên duy trì nhiệt độ trong chuồng nuôi từ 25°C đến 40°C, với nhiệt độ ban ngày cao hơn nhiệt độ ban đêm. Bạn cũng nên tạo ra một khu vực sưởi ấm (basking spot) cho rùa, có nhiệt độ từ 35°C đến 40°C, và một khu vực mát mẻ (cool spot) cho rùa, có nhiệt độ từ 25°C đến 30°C. Bạn có thể sử dụng các loại nhiệt kế để kiểm tra nhiệt độ trong chuồng nuôi.
- Đèn chiếu sáng:
Đèn chiếu sáng là thiết bị giúp tạo ra ánh sáng tự nhiên cho rùa Sulcata, giúp chúng duy trì chu kỳ sinh học và hoạt động bình thường. Bạn có thể sử dụng các loại đèn chiếu sáng như đèn huỳnh quang, đèn LED hoặc đèn dây tóc. Bạn nên treo đèn chiếu sáng cách mai rùa khoảng 50 cm, và bật đèn chiếu sáng từ 12 đến 14 tiếng mỗi ngày. Bạn cũng nên thay đổi ánh sáng theo mùa, với ánh sáng dài hơn vào mùa hè và ngắn hơn vào mùa đông.
Dinh dưỡng của rùa Sulcata
Rùa Sulcata là một loài rùa ăn cỏ, chủ yếu ăn các loại cỏ khô, lá cây và hoa. Chúng cũng có thể ăn một số loại trái cây và rau quả, nhưng không nên quá nhiều, vì nó có thể gây ra tiêu chảy hoặc béo phì. Bạn cần phải cung cấp cho rùa Sulcata một chế độ ăn uống cân bằng và phong phú, để chúng có được đủ chất dinh dưỡng và canxi.
Thức ăn
Thức ăn của rùa Sulcata phải bao gồm các loại sau:
- Cỏ khô:
Cỏ khô là thức ăn chính của rùa Sulcata, chiếm khoảng 70% đến 80% trong chế độ ăn uống của chúng. Bạn có thể cho rùa ăn các loại cỏ khô như cỏ lúa, cỏ ngựa, cỏ timothy, cỏ alfalfa hoặc cỏ bermuda. Bạn nên cho rùa ăn cỏ khô mỗi ngày, với lượng tùy thuộc vào kích thước và tuổi của rùa. Bạn có thể để cỏ khô trong một cái bát lớn hoặc để trực tiếp trên đáy chuồng.
- Lá cây và hoa:
Lá cây và hoa là thức ăn bổ sung cho rùa Sulcata, chiếm khoảng 20% đến 30% trong chế độ ăn uống của chúng. Bạn có thể cho rùa ăn các loại lá cây và hoa như lá dâu tây, lá cây nguyệt quế, lá cây xương rồng, hoa hồng, hoa cúc hoặc hoa oải hương. Bạn nên cho rùa ăn lá cây và hoa từ 2 đến 3 lần một tuần, với lượng tùy thuộc vào kích thước và tuổi của rùa. Bạn có thể cắt nhỏ lá cây và hoa và trộn với cỏ khô, hoặc để riêng trong một cái bát nhỏ.
- Trái cây và rau quả:
Trái cây và rau quả là thức ăn phụ cho rùa Sulcata, chỉ chiếm khoảng 5% đến 10% trong chế độ ăn uống của chúng. Bạn có thể cho rùa ăn các loại trái cây và rau quả như dưa hấu, dưa leo, cà chua, cà rốt, bí ngô hoặc bắp cải. Bạn nên cho rùa ăn trái cây và rau quả từ 1 đến 2 lần một tuần, với lượng tùy thuộc vào kích thước và tuổi của rùa. Bạn có thể cắt nhỏ trái cây và rau quả và trộn với cỏ khô, hoặc để riêng trong một cái bát nhỏ.
- Nước uống
Rùa Sulcata cần được cung cấp nước uống sạch và tươi mỗi ngày, để duy trì sự giải độc và đào thải của cơ thể. Bạn nên để một cái bát nước lớn trong chuồng nuôi cho rùa, có độ sâu từ 2 cm đến 5 cm, để rùa có thể uống và ngâm mình. Bạn nên thay nước mới mỗi ngày, và vệ sinh bát nước thường xuyên để tránh vi khuẩn và tảo. Bạn cũng nên tắm cho rùa Sulcata từ 1 đến 2 lần một tuần, bằng cách cho rùa vào một cái bồn nước ấm, có độ sâu từ 5 cm đến 10 cm, và để rùa ngâm mình từ 15 đến 20 phút.
Chăm sóc sức khoẻ của rùa Sulcata
Rùa Sulcata là một loài rùa khỏe mạnh và ít bị bệnh tật, nếu được nuôi đúng cách. Tuy nhiên, bạn vẫn cần phải chú ý đến các dấu hiệu bất thường của rùa, như:
- Mai rùa:
Mai rùa của rùa Sulcata phải được giữ sạch sẽ và khô ráo. Bạn nên kiểm tra mai rùa của rùa thường xuyên, để phát hiện các vết trầy xước, nứt nẻ, lõm vào hoặc phồng lên. Nếu bạn thấy mai rùa của rùa có dấu hiệu bị nhiễm trùng hoặc viêm nhiễm, bạn nên đưa rùa đi khám bác sĩ thú y ngay lập tức.
- Mắt:
Mắt của rùa Sulcata phải được giữ sáng sủa và khỏe mạnh. Bạn nên kiểm tra mắt của rùa thường xuyên, để phát hiện các dấu hiệu bị sưng húp, chảy nước mắt, dịch nhầy hoặc mủ. Nếu bạn thấy mắt của rùa có dấu hiệu bị viêm kết mạc hoặc viêm giác mạc, bạn nên đưa rùa đi khám bác sĩ thú y ngay lập tức.
- Mũi:
Mũi của rùa Sulcata phải được giữ thông thoáng và khô ráo. Bạn nên kiểm tra mũi của rùa thường xuyên, để phát hiện các dấu hiệu bị chảy nước mũi, dịch nhầy hoặc mủ. Nếu bạn thấy mũi của rùa có dấu hiệu bị viêm xoang hoặc viêm mũi, bạn nên đưa rùa đi khám bác sĩ thú y ngay lập tức.
- Miệng:
Miệng của rùa Sulcata phải được giữ sạch sẽ và khô ráo. Bạn nên kiểm tra miệng của rùa thường xuyên, để phát hiện các dấu hiệu bị sưng đỏ, loét, nấm hoặc mủ. Nếu bạn thấy miệng của rùa có dấu hiệu bị viêm lợi, viêm họng hoặc viêm miệng, bạn nên đưa rùa đi khám bác sĩ thú y ngay lập tức.
- Da:
Da của rùa Sulcata phải được giữ mềm mại và đàn hồi. Bạn nên kiểm tra da của rùa thường xuyên, để phát hiện các dấu hiệu bị khô, nứt nẻ, bong tróc hoặc nhiễm trùng. Nếu bạn thấy da của rùa có dấu hiệu bị viêm da, nấm da hoặc ghẻ, bạn nên đưa rùa đi khám bác sĩ thú y ngay lập tức.
Ngoài ra, bạn cũng nên chú ý đến các dấu hiệu khác của rùa Sulcata, như:
- Hành vi:
Hành vi của rùa Sulcata phải được giữ vui vẻ và hoạt bát. Bạn nên quan sát hành vi của rùa thường xuyên, để phát hiện các dấu hiệu bị buồn chán, ủ rũ, kém ăn hoặc ngủ quá nhiều. Nếu bạn thấy hành vi của rùa có dấu hiệu bị stress, trầm cảm hoặc bệnh tật, bạn nên đưa rùa đi khám bác sĩ thú y ngay lập tức.
- Phân:
Phân của rùa Sulcata phải được giữ sạch sẽ và khô ráo. Bạn nên kiểm tra phân của rùa thường xuyên, để phát hiện các dấu hiệu bị lỏng, máu, nhầy hoặc ký sinh trùng. Nếu bạn thấy phân của rùa có dấu hiệu bị tiêu chảy, viêm ruột hoặc giun sán, bạn nên đưa rùa đi khám bác sĩ thú y ngay lập tức.
Để chăm sóc sức khoẻ tốt nhất cho rùa Sulcata, bạn cũng nên đưa rùa đi khám bác sĩ thú y định kỳ từ 6 tháng đến 1 năm một lần, để kiểm tra tình trạng sức khoẻ và tiêm phòng các bệnh cần thiết cho rùa.
Rùa Sulcata là một loài rùa cạn lớn và đẹp, có tính cách hiền lành và thân thiện. Để nuôi rùa Sulcata một cách tốt nhất, bạn cần phải biết cách tạo ra một môi trường sống phù hợp cho chúng, cung cấp cho chúng một chế độ ăn uống cân bằng và phong phú, và chăm sóc sức khoẻ cho chúng một cách kỹ lưỡng.
Petstown Hy vọng với những hướng dẫn trên, bạn sẽ có thể nuôi rùa Sulcata một cách dễ dàng và hiệu quả. Chúc bạn và rùa Sulcata của bạn luôn vui vẻ và hạnh phúc.