Trong bài viết này, hãy cùng Petstown tìm hiểu về đặc điểm, phân bố, tập tính, sinh sản và hiện trạng của loài tôm bác sĩ
Khái quát về Tôm Bác Sĩ
Tôm bác sĩ là một loài tôm biển đẹp mắt và hữu ích, được nhiều người yêu thích nuôi trong bể thủy sinh cảnh. Tên khoa học của chúng là Lysmata amboinensis, thuộc họ Hippolytidae. Chúng có khả năng lau dọn ký sinh trùng và mô chết cho các loài cá khác, giúp duy trì sức khỏe và sạch sẽ cho bể
Đặc điểm của Tôm Bác Sĩ
Tôm bác sĩ có kích thước nhỏ, chiều dài toàn thân tối đa đạt 5-6cm. Chúng có 5 đôi chân bơi, 5 đôi chân bò, 3 đôi chân hàm và 2 đôi râu. Trên thân tôm bác sĩ có một vạch màu đỏ chạy dọc bên thân, chính giữa có sọc trắng kéo dài đến cuối telson nhưng đứt quãng ở nửa đầu của telson
Tôm có đôi râu màu trắng, mười chân đi bộ có màu hổ phách nhạt. Tôm bác sĩ có màu vàng tuyệt đẹp với hai sọc đỏ tươi dọc lưng và một vệt trắng ở giữa. Đầu đuôi màu đỏ và có bốn đốm trắng
Phân bố của Tôm Bác Sĩ
Tôm bác sĩ phân bố ở vùng biển Thái Bình Dương, từ Nhật Bản, Trung Quốc, Đông Nam Á cho đến Úc và Polynesia
Chúng sống ở các rạn san hô hoặc các khe nứt của đá sống, thường ở độ sâu từ 3-25m. Chúng thích sống trong môi trường nước có nhiệt độ từ 24-28°C, độ mặn từ 33-35 ppt và oxy hòa tan từ 3,54-3,98 ppm
Tập tính
Tôm bác sĩ là loài tôm lau dọn hiếm nhất, chúng sẽ lập một nhà ga làm sạch ở đầu khu vực lãnh địa của chúng và phát sóng ăng-ten qua những chiếc râu để các loài cá lớn dừng lại rồi chúng sẽ bắt đầu thực hiện nhiệm vụ vệ sinh của mình. Nhiệm vụ chúng là loại bỏ ký sinh trùng và những lớp mô chết.
Chúng sẽ thăm dò khắp cơ thể con cá, mang cá và đôi khi cả trong miệng cá để loại bỏ ký sinh trùng và mô chết. Tôm bác sĩ cũng có thể lau dọn cho các loài khác như san hô hay sao biển. Chúng là loài xã hội, sống thành nhóm từ 2-6 con. Chúng rất hiếu động và tò mò, thường di chuyển liên tục trong bể.
Sinh sản
Tôm bác sĩ là loài tôm song tính lưỡng hình (hermaphrodite protandric), tức là giai đoạn đầu sinh sản mang giới tính đực nhưng với các tuyến androgene ngừng sản xuất kích thích tố nam và sẽ trở thành con cái sau một vài lần lột xác. Số lượng trứng từ 200-500 màu xanh lá nhạt được gắn vào finlet và nuôi dưỡng trong 5-7 ngày. Vào lúc trời tối, ấu trùng nở mới nở 3-4 mm được đặt ở một rạn san hô tiếp xúc với dòng chảy.
Ấu trùng là plancton sẽ biến thái sau 5-6 tháng khi chúng dài 2 cm. Quá trình phát triển phôi của tôm bác sĩ có thể được phân chia thành 8 giai đoạn gồm: (1) trứng mới đẻ, (2) trứng phân cắt, (3) đĩa phôi, (4) phôi nauplius, (5) đầu giai đoạn hậu nauplius, (6) giữa giai đoạn hậu nauplius, (7) cuối giai đoạn hậu nauplius, (8) phôi sắp nở.
Hiện trạng
Tôm bác sĩ là loài tôm có giá trị kinh tế cao, được nhiều người nuôi trong bể thủy sinh cảnh vì chúng vừa đẹp mắt vừa có ích cho bể. Tuy nhiên, việc sản xuất giống tôm bác sĩ còn gặp nhiều khó khăn, trong đó nổi bật là hiểu biết về đặc điểm sinh sản và quá trình phát triển phôi chưa nhiều.
Do đó, nguồn cung chủ yếu là từ tự nhiên, dẫn đến nguy cơ suy giảm nguồn gen và cạnh tranh với các loài khác. Cần có những nghiên cứu và áp dụng các biện pháp bảo tồn và nuôi cấy hiệu quả cho loài tôm bác sĩ.
Cách nuôi tôm bác sĩ
Để nuôi tôm bác sĩ, bạn cần lưu ý những điều sau:
- Chọn bể nước mặn có dung tích từ 100 lít trở lên, với độ mặn từ 33-35 ppt, nhiệt độ từ 24-28°C, pH từ 8,0-8,4 và oxy hòa tan từ 3,54-3,98 ppm
- Trang bị cho bể các thiết bị như máy lọc nước, máy sưởi nước, máy quạt gió và đèn chiếu sáng để duy trì điều kiện sống tốt nhất cho tôm.
- Bố trí cho bể các vật liệu như đá sống, san hô hay các khe nứt để tạo ra những nơi ẩn nấp cho tôm. Tôm bác sĩ thường sống thành nhóm từ 2-6 con, vì vậy bạn nên nuôi chúng theo tỷ lệ 1 con/10 lít.
- Cho tôm ăn các loại thức ăn chuyên dụng cho tôm biển, như tảo biển, cua biển hay cá biển. Bạn có thể cho tôm ăn hai lần một ngày, với lượng thức ăn vừa đủ để tôm ăn hết trong vòng 5 phút.
- Thay khoảng 10-20% dung tích nước trong bể mỗi tuần để loại bỏ các chất thải và duy trì chất lượng nước. Bạn cũng nên kiểm tra thường xuyên các chỉ tiêu chất lượng nước và điều chỉnh khi cần thiết.
Tôm bác sĩ là một loài tôm biển độc đáo và quý hiếm, có vai trò quan trọng trong việc duy trì sự cân bằng sinh thái của các rạn san hô. Chúng cũng là loài tôm cảnh được nhiều người yêu thích vì màu sắc rực rỡ và khả năng lau dọn cho các loài cá khác. Tuy nhiên, loài tôm này cũng đang đối mặt với những thách thức về sinh sản và bảo tồn. Petstown hy vọng qua bài viết này, bạn đã có thêm kiến thức và yêu quý hơn loài tôm bác sĩ.